poniedziałek, 10 listopada 2014

Guggenheim po raz pierwszy - ikona z Nowego Jorku

Wszyscy znamy Muzeum Guggenheima w Bilbao. Ta poszarpana, zimna, stalowa bryła autorstwa Franka Gehry'ego stała się nową ikoną zapomnianego (wtedy!) hiszpańskiego Bilbao. Od wielkiego sukcesu muzeum wiele osób mówi nawet o "efekcie Bilbao", w którym nowa architektoniczna wizytówka miasta staje się magnesem dla turysów i inwestorów. Obecnie o kolejną filię muzeum fundacji Salomona Guggenheima starają się fińskie Helsinki. W otwartym międzynarodowym konkursie na projekt muzeum wpłyneło, uwaga, 1715 prac!

Wszystko tak naprawdę zaczęło się w 1937 roku w Nowym Jorku, gdzie filantrop i kolekcjoner sztuki Salomon R. Guggenheim założył fundację mającą sprawować pieczę nad jego kolekcją sztuki współczesnej. Już dwa lata później, w 1939 roku, Guggenheim postanowił z własnych (oraz bogatych i wpływowych przyjaciół) środków wybudować muzeum sztuki współczesnej. Jako ktoś obracający się wśród nowojorskiej śmietanki towarzyskiej, Guggenheim potrzebował odpowiednej oprawy dla swojego muzeum. Przez wiele lat kolekcja Guggenheima mieściła się w jego posiadłościach i w wynajmowanych przestrzeniach, co jak można się domyślać, nie było odpowiednio prestiżowe dla takiego potentata jak Solomon Guggenheim. W 1943 roku, wraz z kuratorką swojej kolekcji, Francuzką Hillą von Rebay, postanowił napisać list do słynnego modernistycznego architekta Franka Lloyd Wrighta z prośbą o przygotowanie projektu siedziby jego muzeum. Frank Lloyd Wright przyjął to wyzwanie, a całość prac nad Muzeum Guggenheima zajęła mu... 15 lat!
Jednak efekt końcowy przeszedł najśmielsze oczekiwania, i już w momencie otwarcia, w 1959 roku Muzeum stało się nową ikoną Manhattanu.

Niestety, zarówno Solomon Guggenheim jak i Frank Lloyd Wright nie doczekali otwarcia ich najważniejszego dzieła. Guggenheim zmarł w 1949 roku, w wieku 88 lat. Prace nad muzeum kontynuowali jego spadkobiercy. Natomiast Frank Lloyd Wright zmarł parę miesięcy przed oddaniem budynku, w roku 1959. 

Tyle historii, o której w przypadku takiego arcydzieła jak to muzeum nie da się nie wspomnieć. Czas przejść do architektury.
Nowojorskie Muzeum Guggenheima położone jest w jednym z najbardziej prestiżowych miejsc na Manhattanie: tuż przy Central Parku, i przy najsłynniejszej alei w Wielkim Jabłku - Piątej Alei.



Odważna, przełamująca monotonię okolicznych kamienic (15-20 piętrowych!) bryła stanowi oryginalną dominantę  skrzyżowania Piątej Alei z 88. ulicą. 


Na powyższym zdjęciu widzimy oryginalną, cylindryczną bryłe muzeum wraz z dobudowaną później z tyłu wieżą. Zrobiono to na tyle delikatnie, iż moim zdaniem nie zaszkodziło to samej cudownej architekturze autorstwa Wrighta.


Jeśli chodzi o zdjęcia wnętrz, to... obowiązuje zakaz robienia takowych. Niestety, legalnie i bez specjalnych (płatnych!) pozwoleń zdjęcia możemy wykonać tylko na parterze atrium. Dlatego niestety tutaj musimy obejść się smakiem i jednym, jedynym zdjeciem atrium z poziomu kas. A wnętrza naprawdę robią wrażenie! Cylindryczne atrium, otoczone pomieszczeniami galerii do których wchodzi się długą, delikatnie unoszącą się spiralą. W tym miejscu należy wspomnieć, iż początkowo budynek Wrighta krytykowany był za niedostateczne doświetlenie przestrzeni wystawienniczych i przymusowe korzystanie ze światła sztucznego. Co ciekawe, ściany atrium (które równiez służy za galerię) nie są idealnie proste, a delikatnie wklęsłe co powoduje że płótna obrazów odstają od ściań. 

Podsumowując, budynek Muzeum Guggenheima jest obowiązkowym punktem do zaliczenia w Nowym Jorku dla każdego miłośnika architektury i sztuki. Nie wspomniałem nic o wystawach Muzeum, bo zdecydowanie nie starczyłoby mi tu miejsca (i wiedzy) do opisania wszystkich dzieł sztuki które tam możemy zobaczyć. Za to jakbym miał opisać jednym słowem sam budynek to przychodzi mi do głowy jedno słowo - perełka! I to w dodatku modernistyczna, lepiej już być nie może :)

Na koniec kilka impresji zdjęciowych tej fascynującej, spiralnej elewacji:






Wszystkie moje zdjęcia w dużych rozdzielczościach znajdziecie w albumie na flickr - Muzeum Guggenheima.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz